TẬP HUẤN NÂNG CAO NĂNG LỰC VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG GIÁM SÁT CHÁY RỪNG DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG

Thứ năm - 22/08/2024 06:29

Trong thời gian tháng 7 và ngày 13-16 tháng 8 năm 2024 đã diễn ra 02 đợt tập huấn nâng cao năng lực phòng cháy chữa cháy rừng dựa vào cộng đồng có sự tham gia của phụ nữ của Dự án “Quản lý và giám sát phòng chống cháy rừng dựa vào cộng đồng”, được tài trợ bởi Cục Lâm nghiệp Hoa Kỳ (USFS) thông qua Tổ chức Regional Community Forestry Training Center for Asia & the Pacific (RECOFTC) và chủ dự án là Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Lâm Đồng, đã tổ chức chương trình tập huấn sử dụng Hệ thống giám cháy rừng dựa vào cộng đồng và tập huấn cho người dân các thôn Chơ Rung, Tân Hạ, Toa Cát và Ma Bó, xã Đa Quyn, huyện Đức Trọng xây dựng kế hoạch phòng cháy chữa cháy rừng dựa vào cộng đồng. Chương trình tập huấn được thực hiện nhằm giới thiệu việc cài đặt và sử dụng Hệ thống giám sát cháy rừng trên điện thoại thông minh để nâng cao hiệu quả giám sát cháy rừng dựa vào cộng đồng và có được bản kế hoạch và phân công nhiệm vụ thực hiện của các thành viên gồm trưởng thôn, nhóm nòng cốt, tổ nhận khoán, công đồng dân cư trong thôn và có sự hỗ trợ thực hiện của thanh viên đơn vị chủ rừng (Ban Quản lý rừng phòng hộ Tà Năng).

Khoá tập huấn có sự tham gia của đông đảo thành viên nhóm nòng cốt của tổ tuần tra rừng thuộc các thôn tham gia dự án (Ma Bó, Chơ Rung, Tân Hạ, Toa Cát) thuộc xã Đa Quyn, huyện Đức Trọng. Khoá tập huấn còn có sự tham gia của đại diện các cơ quan liên quan như Ban quản lý rừng phòng hộ Tà Năng (đơn vị chủ rừng), Xã Đa Quyn, Hạt Kiểm lâm huyện Đức Trọng, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Lâm Đồng và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng.
Hệ thống giám sát cháy rừng là một ứng dụng được dự án “Quản lý và giám sát phòng chống cháy rừng dựa vào cộng đồng” xây dựng nhằm hỗ trợ công tác phòng chống cháy rừng ở các cộng đồng. Hệ thống giám sát được xây dựng tích hợp với nền tảng của ứng dụng Forestry 4.0, một ứng dụng di động chia sẻ các thông tin của ngành lâm nghiệp. Ứng dụng Forestry 4.0 có thể được truy cập và tải miễn phí trên các điện thoại thông minh IOS hoặc Android. Hệ thống giám sát cháy rừng được truy cập dễ dàng trong mục Lâm Đồng GRS của chuyên mục RECOFTC.

Hệ thống giám sát cháy rừng trên điện thoại cho phép người dùng sử dụng các chức năng sau:

- Giám sát cháy rừng: cung cấp bản đồ cấp cháy rừng online và offline; thông tin các điểm cảnh báo cháy rừng; bản đồ hiện trạng rừng và danh sách điểm cảnh báo nguy cơ cháy rừng trong phạm vi khu vực triển khai thí điểm của Dự án.

- Cảnh báo, giám sát và báo cáo về cháy rừng, mất rừng và các hoạt động gây cháy rừng: cung cấp các mẫu báo cáo để cập nhật các thông tin cảnh báo phát hiện mất rừng; điểm cảnh báo cháy rừng; cập nhật và gửi các thông tin phát hiện mất rừng, phá rừng và cháy rừng; xác minh và gửi báo cáo phát hiện cháy rừng.

- Quản lý, đăng ký xử lý vật liệu cháy (đốt trước): đăng ký xử lý vật liệu cháy trước mùa khô (đốt trước) và quản lý hướng dẫn việc đề nghị đốt trước.

- Ước tính nhanh trữ lượng các bon rừng: Ước tính trữ lượng các bon theo loài cây; diện tích tích; truy suất nhanh kết quả tính toán .

Ứng dụng này được thiết kế với tiêu chí đơn giản, dễ sử dụng, dùng được trên các điện thoại có cấu hình thấp và trường hợp không có internet. Trong khoá tập huấn, người dân của tổ nòng cốt đã được giới thiệu và thực hành nhiều lần cả ở trong phòng học và ở ngoài hiện trường rừng. Từ những bỡ ngỡ ban đầu của việc cài đặt và sử dụng, sau một khoá tập huấn nhiều người dân đã có thể sử dụng khá thành thạo nhiều chức năng của ứng dụng.

Với việc thôn thực hiện xây dựng được kế hoạch phòng cháy chữa cháy rừng dựa vào cộng đồng gồm 03 hoạt động chính như sau: (1) Các hoạt động giảm thiểu rủi ro và phòng cháy rừng cộng đồng thôn thực hiện các nội dung cụ thể như sau: tuần tra rừng; xây dựng kế hoạch phòng chống cháy rừng (lịch hoạt động); nâng cao nhận thức về công tác phòng cháy; kiểm tra phát dọn thực bị (vật liệu cháy) tại khu vực có nguy cơ cháy cao; làm đường băng cản lửa; đăng ký đốt trước qua ứng dụng Forestry 4.0; ký cam kết phòng cháy rừng; lắp đặt các biển báo phòng cháy; cũng cố ban chỉ huy phòng cháy chữa cháy rừng cấp thôn và tổ chưc tuyên truyền và tham gia các đợt diễn tập về phòng cháy chữa cháy rừng. (2) Các hoạt động chữa cháy gồm các nội dung như sau: phát hiện sớm và báo tin cho các cơ quan đơn vị liên quan; xây dựng kế hoạch chữa cháy rừng với các đám cháy nhỏ có thể kiểm soát; thông báo cháy; chữa cháy và báo cáo các vụ cháy rừng lên cấp trên. (3) Các hoạt động phục hồi rừng sau khi bị cháy gồm các nội dung sau: xác định nguyên nhân và mức độ thiệt hại tài nguyên rừng; xác định các biện pháp phục hồi rừng và thực hiện các biện pháp phục hồi rừng sau khi bị cháy. Đối với kế hoạch này thì việc thực hiện công tác phòng cháy chữa cháy rừng có sự tham gia của các thành phần trong thôn gồm trưởng thôn, nhóm nòng cốt, tổ nhận khoán bảo vệ rừng và cả cộng đồng dân cư sống trong thôn; đối với dự án thực hiện tại khu vực lần này khuyến khích có sự tham gia phụ nữ và sự hỗ trợ của chủ rừng cũng như kiểm lâm địa bàn.

Sau khoá tập huấn này, với những góp ý từ cộng đồng và cơ quan liên quan, ứng dụng sẽ được hoàn thiện trên cả 02 nền tảng ứng dụng di động và web. Hệ thống giám sát cháy rừng dựa vào cộng đồng được kỳ vọng sẽ trở thành một công cụ hữu ích, không chỉ giúp phát huy hiệu quả công tác quản lý bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng dựa vào cộng đồng mà còn có thể kết hợp hỗ trợ chương trình chi trả dịch vụ môi trường rừng (dịch vụ cacbon) không chỉ ở địa bàn thực hiện dự án mà tiềm năng áp dụng cho toàn tỉnh Lâm Đồng. Đồng thời 04 thôn trên địa bàn xã Đa Quyn, huyện Đức Trọng đã xây dựng được bản kế hoạch hoàn chỉnh để thực hiện công tác phòng cháy chữa cháy rừng có sự tham gia của của cộng đồng.